İlk kez bir işletme kurucu olarak görev alanlar için, başarılı olmak için gereken temel liderlik nitelikleri öğrenilebilir ve geliştirilebilir. Bir işletme kurmak zorlu bir süreçtir ve bu süreçte liderlik niteliklerini geliştirmek, hayatta kalma şansınızı artıracaktır.
Bazı insanlar liderlik konusunda doğuştan yeteneklidir. Rehberlik etme, ilham verme ve başarılı olmalarına yardımcı olma konularında doğal bir eğilimleri vardır. Liderlik yetenekleriniz doğuştan gelmiyor olabilir ve bu da liderlik potansiyelinizin olmadığı anlamına gelmez. Liderlik, öğrenilebilecek ve geliştirilebilecek bir beceridir.
Liderlik, insanları yönetme konusunda birçok değişkeni içerir ve herhangi bir “ders kitabı” çözümü uzun vadede yetersiz kalabilir. Bu nedenle liderlik, deneme-yanılma yoluyla öğrenilen bir beceridir. Önemli temelleri anlamak ve zamanla kendi liderlik tarzınızı geliştirmek en iyisidir.
İyi liderler – CEO’lar, yöneticiler, kurucular vb. – çeşitli beceri ve niteliklere sahiptir. Bu niteliklere aşina olmak ve ilk çalışanınızı işe aldığınız anda bunları pratik yapmaya başlamak önemlidir.
İşletme liderliğiyle karşılaşacağınız çoğu durumda, aşağıdaki 5 liderlik özelliğini geliştirmeniz gerekmektedir.
- İletişim Becerisi – İyi bir lider, etkili iletişim kurabilme yeteneğine sahip olmalıdır. Çalışanlarınızla açık ve net bir şekilde iletişim kurarak onları yönlendirebilir, beklentilerinizi aktarabilir ve motivasyonlarını artırabilirsiniz.
- Karar Verme Yeteneği – Liderlik pozisyonunda kararlar almanız gerekecektir. Hızlı bir şekilde bilgiyi analiz edebilmeli, riskleri değerlendirebilmeli ve sonuç odaklı kararlar verebilmelisiniz.
- Motivasyon ve İlham Verme – İyi bir lider, ekibini motive edebilen ve ilham veren bir kişidir. Hedefleri net bir şekilde ileterek çalışanlarınızı teşvik etmeli, onları desteklemeli ve başarılarına odaklanarak motivasyonlarını artırmalısınız.
- Ekip Çalışması ve İşbirliği – Liderlik, bir ekibi yönetmek ve işbirliği içinde çalışmak anlamına gelir. İyi bir lider, takım üyelerini bir araya getirebilir, farklı yetenekleri yönetebilir ve ekip içindeki ilişkileri destekleyebilir.
- Problem Çözme ve Esneklik – İşletme sahipleri olarak karşılaşacağınız zorluklar ve sorunlar kaçınılmazdır. İyi bir lider, sorunları analiz edebilme, alternatif çözümler üretebilme ve gerektiğinde hızlı bir şekilde uyum sağlayabilme yeteneğine sahip olmalıdır.
Bu beş liderlik niteliği, bir işletme sahibinin başarılı olabilmesi için önemlidir. Liderlik, sürekli bir gelişim gerektiren bir süreçtir ve deneyimlerinizle birlikte bu nitelikleri daha da güçlendirebilirsiniz.
Liderlik neden zordur?
Liderlik, birçok insanın istediği bir şeydir. Bunun nedeni, liderlik pozisyonunun genellikle güç, tanınma ve saygıyla ilişkilendirilmesi ve sıkı çalışma gerektirmemesidir. İş sahibi olmak veya lider olmak isteyenler için müteşebbislik terimi kullanılır. Bu insanlar, başarı hikayelerini görerek aynısını istiyorlar. Bir sektörde büyük bir isim olmayı hayal ediyorlar bunun için gerçekten gerekenleri dikkate almadan sadece konuşmaktan ibaretler. Başarabileceklerine inanıyorlar – ki bu iyi bir düşünce tarzıdır. gerçekten ne gerektiğine pek dikkat etmiyorlar (çoğunlukla ACME şirketinden satın aldıkları 3 milyon dolarlık sahil evlerinde oturarak). Liderlik neden zordur?
Sorumluluk ve Baskı: Liderlik pozisyonu, bir işi yönetme veya başkalarını yönlendirme sorumluluğunu içerir. Bu, kararlar almak, zorluklarla başa çıkmak ve sonuçları üstlenmek anlamına gelir. Liderler sürekli olarak başarılı olma beklentisiyle karşı karşıya kalır ve bu da büyük bir baskı yaratır.
İnsan Yönetimi Zorlukları: Liderler, çeşitli kişiliklere ve beklentilere sahip olan insanları yönetmek zorundadır. Her çalışanın farklı ihtiyaçları, yetenekleri ve motivasyonları vardır ve liderler bunları dikkate alarak yönlendirmelidir. Aynı zamanda, takım içindeki çatışmaları çözmek ve işbirliğini teşvik etmek de liderlik zorluğudur.
Karar Verme Zorlukları: Liderler sık sık kararlar almak zorundadır ve bazen bu kararlar zor olabilir. Belirsizlik, riskler ve karmaşa gibi faktörler, liderlerin analitik düşünme ve değerlendirme becerilerini kullanarak doğru kararları vermelerini gerektirir. Kararlarının sonuçlarına katlanmak da liderlik zorluğu taşır.
Değişen Pazar Koşulları: İş dünyası sürekli olarak değişiyor ve liderlerin bu değişime ayak uydurması gerekiyor. Teknolojik ilerlemeler, pazar talepleri ve rekabet koşulları gibi faktörler, liderlerin iş stratejilerini sürekli olarak gözden geçirmelerini ve adapte olmalarını gerektirir. Bu da liderlik pozisyonunu zorlaştırır.
Kişisel Gelişim: İyi bir lider olmak için sürekli olarak kendini geliştirmek gereklidir. İletişim becerileri, liderlik tarzı, problem çözme yetenekleri ve daha fazlası geliştirilmelidir. Liderlerin sürekli öğrenme ve büyüme sürecine katılmaları gerekir.
Liderlik, birçok zorluk içeren bir rol olsa da, çaba sarf ederek ve sürekli olarak gelişim göstererek liderler başarılı olabilir ve ekibin başarısını destekleyebilir.
Gerçek Girişimcilerle Girişimci Olmak İsteyenler Arasındaki Fark
Girişimciler ile girişimci olmak isteyenler arasında belirgin farklar bulunmaktadır. Girişimciler, sadece girişimcilik fikrine ilgi duymakla kalmaz, aynı zamanda iş dünyasında başarılı olmanın gerektirdiği ticari yönleri anlarlar. İşin içeriğini anlamak ve sektördeki değişimleri takip etmek gibi konulara odaklanırlar. Girişimciler, fedakarlık yapmaya ve sorumluluk almaya istekli bireylerdir. Sadece konuşmak yerine eyleme geçerler ve planlarını gerçeğe dönüştürmek için çalışırlar.
Gerçek bir girişimci, sadece sonuçlara odaklanmakla kalmaz, aynı zamanda süreçle de ilgilenir. İşin her aşamasına katılır, problem çözme becerilerini kullanır ve başarıya ulaşmak için gereken adımları atar. Egosunu bir kenara bırakarak işin ve çalışanların başarısını öncelikli hale getirir. İyi bir liderlik örneği sergiler ve çalışanlarıyla etkileşimde bulunur. Girişimciler, liderlik ve yöneticilik rollerinin farkındadır ve işletmelerini yönetirken çalışanlar üzerinde olumlu bir etki bırakmaya çalışırlar. Aynı zamanda, çalışanların kariyerlerini ve kişisel gelişimlerini desteklemek için çaba harcarlar.
Girişimciler, vizyonlarının peşinden gitmekle birlikte, bu vizyonun işletmelerini, çalışanlarını ve toplumu nasıl etkilediğinin bilincindedir. Kendilerinden daha büyük bir amaca hizmet etme anlayışıyla hareket ederler. Başarılı bir girişimci, çalışanların hayatlarına dokunma gücünü kavrar ve onların başarıları için çaba gösterir. Üretkenlik ve çalışkanlık arasında denge sağlayarak, motive, mutlu ve verimli bir çalışma ortamı yaratmak için uğraşır. Vizyon önemlidir ve bunu gerçekleştirmek için adanmışlık ve özveri gerektirir.
Liderlik, kararlılık ve sorumluluk gerektiren bir süreçtir. Bir lider, sadece işlerin yolunda gitmediği durumlarda değil, aynı zamanda başarıların ve fırsatların geldiği zamanlarda da sorumluluk alır. Çalışanlara rehberlik eder, motive eder ve gerektiğinde zor kararlar alır. Liderlik, sürekli öğrenme ve kişisel gelişimi gerektirir. Başarılı girişimciler, liderlik becerilerini geliştirmek için zaman ve çaba harcarlar.
Sonuç olarak, gerçek girişimciler ile sadece girişimci olmak isteyenler arasında temel farklar bulunmaktadır. Girişimci olmak isteyenler sadece fikirler ve sonuçlarla ilgilenirken, gerçek girişimciler işin içeriğini anlar, sürece odaklanır ve sorumluluk alır. Liderlik ve girişimcilik, kişisel özveri, kararlılık ve sürekli öğrenme gerektiren zorlu bir yolculuktur.
Liderlik Kalitesi 1: Kararlılık
İdeal olarak, işe aldığınız kişiler kendi başlarına daha küçük kararları alabilen ve bu konuda rahat olan bireyler olmalıdır ve liderlik rolünde, bazı kararları sizin almanız gerekmektedir.
Liderlik kararlarıyla ilgili karmaşık olan şey, bu kararların sonuçlarıyla sadece sizin uğraşmanızdır. İş hayatında, bir kararı müzakere ederken genellikle çalışanlar, paydaşlar, ortaklar gibi birçok farklı hedef grubunu dikkate almanız gerekmektedir.
Bu durum, karar verme sürecinin farklı motivasyonlara, vizyonlara ve beklentilere sahip birkaç hedef grubunu içerdiği ve hepsinin dikkate alınması gerektiği anlamına gelir. Bu düşünülmeli kararın sürekli ertelenmesi anlamına gelmez. Çoğu kararın zamanında alınması gerekmektedir.
Zor bir karar vermek genellikle eleştiriye maruz kalmayı gerektirir. Zor kararlar vermek, her zaman herkesin sizi sevmeyeceği anlamına gelir. Durumu dürüstlük ve tüm taraflara saygıyla ele almanız ve herkesin fikirlerinin veya tarafının dikkate alındığını hissettiği bir şekilde iletişim kurmanız, bu eleştiriyi hafifletecektir.
Hikayenin tüm taraflarını dikkatlice (hızlı bir şekilde) değerlendirebilme yeteneğine sahip olmalı, önceliklere karar verebilmeli ve bunu iyi bir şekilde yapabilmelisiniz. Ardından kararı uygulamalısınız.
Eğer kötü bir karar vermek zorunda kalırsanız bile, hatanızı kabul etmek ve sorumluluk almak, yıllar boyunca sorumsuzca dolaşmaktan daha iyi bir senaryo olacaktır.
Çalışanlarınız size saygı duyacaktır çünkü işleri hallettiğinizden emin olurlar, hatta bazen kararlar onların çıkarlarına olmasa bile.
Paydaşları görüşmelere dahil ederken, kişisel bakış açılarının sizi aşırı etkilemesine izin vermeyin. Onlar kendi çıkarlarını düşünmektedir, bu doğaldır; siz, şirketin genel çıkarını (ve müşterilerin çıkarlarını) gözeterek en iyi kararı vermelisiniz.
Ekip üyelerinizin her zaman fikirlerinin değerli olduğunu bilmelerini sağlayın. Onları dinleyin, fikirlerini takdir edin ve katılımlarını teşvik edin. Bu, işbirliği ve takım ruhunu güçlendirecektir.
Sorunları hızlı ve verimli bir şekilde değerlendirmek için bir sistem oluşturun. Basit bir SWOT (güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar, tehditler) matrisi gibi bir araç kullanabilirsiniz. Bu, sorunları analiz etmek ve doğru çözümleri bulmak için rehberlik sağlayacaktır.
Liderlik Kalitesi 2: Dürüstlük
Birisi sizin için çalışmaya başladığında, bu aynı zamanda size güvenmek için bilinçli bir karar verdiğini gösterir. Onlar zamanlarını ve enerjilerini size adayarak, vizyonunuzun gerçekleşmesine yardımcı olmaya isteklidirler.
Çalışanlarınızın size sadakat göstermek için bir parça kendilerini ortaya koymaları, sizin de aynı şekilde davranmanızı hak ediyor. İyi bir lider olarak, dürüstlüğü ve adaleti gözetmeli ve çalışanlarınızın güvenini korumalısınız.
İş sahipleri -politikacılar gibi- dürüstlük konusunda genellikle kötü bir itibara sahiptirler. Sıklıkla, işler ters gittiğinde bile devamlı bir gülümsemeyle şirketin yüzü olarak görülürler ve bunu en son fark edenler çalışanlardır. Bu, sizi ileride sıkıntıya sokabilir.
İş dünyası zordur. Herhangi bir endüstride yoğun rekabet ve belirsizlik vardır. Bir lider olarak, iyi veya kötü, olup biten her şey hakkında kesinlikle, %100, tam anlamıyla dürüst olmalısınız. Bir lider olarak, çalışanlarınız sizin standartlarınızı ve etik kurallarınızı belirlemenizi bekler. Size nasıl davranıyorsanız, onlar da aynı şekilde davranacaklar ve siz şeffaf olmadığınız sürece onlar da olmayacaktır.
Çalışanlarınız size karşı dürüst olamayacaklarını düşündüklerinde, yakında büyük problemlerle karşı karşıya kalacaksınız. Dürüstlük, sadece şirketinizin iflas etmesi gibi büyük olaylarla ilgili değildir; şirketinizdeki tüm iletişim günlük bir uygulama olmalıdır. Çalışanlarınız vizyonunuza büyük katkı sağlıyorlar ve işlerinde neler olup bittiğini bilmeyi hak ediyorlar. Ve karşılığında, o yeni çirkin logo, tükenmişlikleri veya işin izlediği yolda olsun, size karşı dürüst olacaklardır.
Çalışanlarınızla birebir zaman geçirin ve onları dinleyin. Bire bir iletişim, özellikle kültürümüzde büyük bir fark yaratır ve onlara sahip olmanın ve onları yargılamayan, açık bir şekilde iletişim kurmanın ne kadar önemli olduğunu açıklamak için yeterli alan yok.
Alex’in mesajı: “Merhaba, hızlı bir uyarı, herkese birebir ulaşacağım, düzenli olarak birebir görüşmeler yapmaya başlamak istiyorum.” Herhangi bir konuyu erken aşamada çözmek her zaman daha kolaydır ve işinizde dürüstlük ve sürekli iletişim kültürü geliştirirseniz, sorunları daha ortaya çıkmadan takip edebileceksiniz çünkü kimse geri adım atmaz.
Bu beceriyi uygulamak için ipuçları:
- İletişim, hem yatay hem de dikey olarak, şirketin tüm seviyelerinde dürüstlüğü teşvik etmelisiniz.
- Ekibinizi şirketin iş tarafında neler olduğu konusunda güncel tutmak için haftalık, aylık veya üç aylık bir güncelleme yapın.
- Büyük değişiklikleri, tehditleri veya haberleri hemen paylaşın ve insanlarla bu konuda bir konuşma başlatın.
- Düzenli bire bir görüşmeler yaparak, ekibinizin emin olmadıkları her şeyi iletebilme şansı olsun.
Liderlik Kalitesi 3: Alçakgönüllülük
Alçakgönüllülük genel olarak birçok yönü olan bir özelliktir, liderlikle birlikte gelen asıl özellik, her şeyi bilmediğinizi bilmek ve kabul etmektir.
Bu, daha önce bahsettiğimiz bir girişimcinin temel özelliklerinden biri olan egonuzu bir kenara bırakmayı içerir.
Layman terimiyle ifade edecek olursak, kendinizi kontrol altında tutmayı öğrenmelisiniz. Her cevaba sahip değilsiniz. Siz en önemli kişi değilsiniz. Yaptığınızı veya öyle olduğunuzu düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz. İnsanları işe aldığınızda, büyük olasılıkla yapamayacağınız bir iş için onları işe alıyorsunuz (çünkü yapabilseydiniz, o zaman kendiniz yapardınız, değil mi?).
İdeal olarak, yaptıkları iş konusunda sizden daha zeki insanları işe alacaksınız. CEO veya şirket sahibi olmayabilirler, kendi alanlarında çok deneyimliler ve en iyisini biliyorlar. “Akıllı insanları işe alıp onlara ne yapacaklarını söylemek mantıklı değil; biz akıllı insanları bize ne yapacağımızı söylemeleri için tutuyoruz.” – Steve Jobs
Bu, tam kontrol sahibi olmaları gerektiği anlamına gelmez – tartışma yine de olmalıdır – kendi uzmanlık alanlarına ait birinin fikrini çok ciddiye almanız gerektiğini kabul etmelisiniz. Kaç tane yenilikçi tasarım dergisi okuduğunuz önemli değil, UX tasarımcınız daha iyi bilir. Kaç tane blog okursanız okuyun, içerik üreticisi daha iyi bilir. 16 yaşında barmen olarak ne kadar çalışmış olursanız olun, destek temsilciniz daha iyi bilir.
Mikro yönetim şirketleri öldürür ve herhangi bir yetenekli birey için en kötü şey, uzmanlıklarına saygı duyulmadığını, tanınmadığını veya kullanılmadığını hissetmektir.
İnsanların en iyi oldukları şeyi yapmalarına izin vermelisiniz ve onların yargılarına güvenmelisiniz. Bilgi ve becerileriniz konusunda mütevazı olun.
İyi, akıllı, yetenekli insanları işe alın, yolunuzdan çekilin ve onların parlamasına izin verin.
Bu beceriyi uygulamak için ipuçları:
- Ekibinizden geri bildirim isteyin ve onları dürüst olmaya teşvik edin.
- Sorularla başlayarak, çözümlerle değil, empati kurarak iletişim kurun.
- Zayıf noktalarınızı açıkça kabul edin ve becerilerinizdeki eksiklikleri dolduran insanlardan öğrenmeye çalışın.
Liderlik Kalitesi 4: Empati
Empati, müşteri desteği konusunda sıkça bahsettiğimiz bir kavramdır; başarılı bir destek temsilcisinin sahip olması gereken temel özelliklerden biridir. Müşteri desteği söz konusu olduğunda, empatiyi müşterinin bir şirketle değil, bir kişiyle iş yaptığı hissine kapılması olarak tanımlarız. Bu, destek temsilcisinin herkese aynı robotik, jenerik hizmeti sunmak yerine müşteriyi anlamaya ve ne istediğini kavramaya odaklanması anlamına gelir.
Bu empati becerisinin lider ve takipçiler arasında da geçerli olması gerekir. Çalışanlarınız sadece birer çalışan değildir; gerçek hayatta sorunları, hayalleri, endişeleri ve motivasyonları olan insanlardır. Onları farklı etkenlerin yönlendirdiği, korkan ve hareket ettiren bireyler olarak görmelisiniz. Çalışanlarınızla sohbet etmek için zaman ayırın. Hayatları, kim oldukları, boş zamanlarında ne yaptıkları ve onlar için en değerli olan insanlar hakkında bilgi edinin. Büyük planınızın dışında, kim olduklarına saygı göstermeyi öğrenin.
Çalışanlarınızın kişisel ihtiyaçlarına ve duygularına odaklandığınızda, sunabileceğiniz kişiselleştirilmiş destek, beklediğinizden çok daha fazla anlam ifade edecektir. Hiç kimse bir kişi olarak ihmal edildiğini, yanlış anlaşıldığını veya dikkate alınmadığını hissetmek istemez.
Bu beceriyi uygulamak için ipuçları:
- Ekip üyelerinizle düzenli olarak bire bir görüşmeler yapın ve iş dışındaki konular hakkında konuşun.
- Çalışanlarınızı kişisel kazançlarını, kayıplarını ve haberlerini ekip ile paylaşmaya teşvik edin.
- Dinlemeye odaklanın, ne söyleyeceğinizi düşünmeden önce dinleyin.
- Yargılamadan, anlamaya ve dinlemeye odaklanın, katılmak veya tartışmak yerine.
Liderlik Kalitesi 5: Hesap Verebilirlik
Muhtemelen çalışanlarınızın kendi işlerinden, eylemlerinden, sözlerinden ve sonuçlarından sorumlu hissetmelerini, sorumluluk almalarını istiyorsunuz. Bu doğru, ve aynısını siz de yapmalısınız. İyi liderler şikayet etmezler, bahaneler bulmazlar ve başkalarını suçlamaya çalışmazlar. “Bayan Wilcox, suçlayacak birini gönderin.”
Öğrenmeniz gereken en önemli şeylerden biri, gururunuzu bir kenara bırakmak ve hata yaptığınızda bunu kabul etmektir. Sadece her şeyi batırmış olsanız bile değil, aynı zamanda çalışanlarınızdan, paydaşlarınızdan veya ortaklarınızdan biri işleri batırırsa da geçerli bir durumdur. Çünkü oradaydınız ve kaçınılmaz olarak suçun bir kısmını da siz taşıyorsunuz. Para sizinle biter. Suçlu tek kişi siz olsanız da olmasanız da, parmak sallamak hiçbir şeye yaramaz ve saygı, hatayı üstlenerek daha kolay kazanılır. Bunu yaparak, çalışanlarınıza da aynı şeyi yapmalarına yardımcı olacak bir rol model olacaksınız.
Sorumluluk almadan önce, kasıtlı olarak ya da yapmadan bir kurban olacaksınız ve bu, iyi bir liderin hissetmesi veya davranması gerekenin tam tersidir. Üretken bir lider, kimin hatası olduğuna odaklanmak yerine – çünkü sonuçta bu gerçekten önemli değil – çözüme odaklanacaktır.
Bu beceriyi uygulamak için ipuçları:
- Olumsuz duyguları kontrol etmeyi öğrenin; öfke, dargınlık ve kırgınlık hiçbir şeye veya hiç kimseye yardımcı olmaz. “Özür dilerim” ifadesini kullanmayı öğrenin ve kullanın.
- Bir sorun ortaya çıktığında, sadece kimin hatası olduğuna odaklanmak yerine olası çözümleri ve eylem planlarını düşünün ve geri bildirim isteyin.
- Hayalinizi inşa etmek için bu liderlik niteliklerini kullanın.
İnsanları yönetmek kolay değildir. İş yapmanız gereken ve kazanmanız gereken paralarınız olduğunda, bu becerilerin öncelikli görünmediği durumlarla karşılaşabilirsiniz. Çoğu zaman, bunlar daha çok bir itibar sorunu olarak görülür ve birçok insan bunun için zamanları olmadığını düşünür. Becerileri sadece kibar olmak veya insanların sizi sevmesi için değil, ekibinizden daha iyi sonuçlar elde etmenize yardımcı olmak için uyguluyorsunuz. Ve unutmayın, vizyonunuza ulaşmanıza yardımcı olan o ekip, gerçek yıldızlardır. Onlar olmadan, hayallerinizi basitçe gerçekleştiremezsiniz. Yapabileceğiniz en azından her gün onlar için daha iyi bir lider olmaya çalışmaktır.
Peki sizin için en önemli liderlik becerileri nelerdir? Yorumlarda buluşalım…
Bir yanıt bırakın